Chăn nuôi bền vững cần phải giải quyết nhiều vấn đề theo chuỗi giá trị, từ sản xuất đến thị trường. Riêng trong lĩnh vực sản xuất, việc nghiên cứu, giám sát, phòng ngừa và điều trị dịch bệnh cho gia súc gia cầm có vai trò quan trọng.
Hội nghị quốc tế về bệnh heo lần VI tại TPHCM vừa kết thúc, được nhiều cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước đánh giá là thành công về mặt tổ chức và phong phú về nội dung. Qua đây, ngành chăn nuôi thú y cũng phải có những thay đổi tận gốc trong phát triển chăn nuôi và quản lý dịch bệnh động vật. Trước nhất là đòi hỏi phát triển đàn gia súc gia cầm theo quy mô lớn hơn ở từng trang trại nhưng hiệu quả trong chăn nuôi cao hơn về năng suất, chất lượng. Mặc dù tổng đàn heo, gà ở Việt Nam tuy lớn nhưng chủ yếu là nuôi nhỏ lẻ, phân tán và dịch bệnh tái phát thường xuyên là một trong những nguyên nhân của năng suất, sản lượng thấp.
Hàng năm, Việt Nam nuôi trên 20 triệu con heo và trên 250 triệu con gia cầm, cao hơn 30% đến 50% đầu con so với một số quốc gia khác của Châu Á như Thái Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines. Thế nhưng, năng suất và sản lượng thịt heo, gà của Việt Nam không cao, hàng năm vẫn còn phải nhập khẩu khoảng 100.000 tấn thịt heo, thịt gà. Trong khi đó, ở Thái Lan, thịt gà và thịt heo không chỉ đủ cho tiêu dùng nội địa mà còn xuất khẩu sang nhiều quốc gia khác ở EU.
Vấn đề tiếp theo là công tác kiểm tra, kiểm soát, giám sát có tác động hỗ trợ thành công đến việc xây dựng vùng, cơ sở an toàn dịch bệnh. Tại Việt Nam, các cơ quan chức năng của ngành nông nghiệp đã tiến hành xây dựng nhiều cơ sở, vùng an toàn dịch bệnh động vật cho các cơ sở, trang trại chăn nuôi heo, bò, gà. Đến nay, đã có trên 200 cơ sở, trang trại chăn nuôi được Cục Thú y công nhận là cơ sở an toàn dịch bệnh động vật. Đây là những bước đi đúng hướng cho ngành chăn nuôi thú y Việt Nam.
Tuy nhiên, xây dựng vùng, cơ sở an toàn dịch bệnh cần được quản lý hết sức chặt chẽ, nghiêm túc. Ví dụ Thái Lan thực hiện rất hiệu quả vùng an toàn dịch bệnh với bệnh FMD cho các trại heo ở vùng Đông Bắc nước này. Thái Lan đã chia rõ ranh giới giữa các vùng là vùng an toàn dịch, vùng đệm và vùng chưa an toàn để có biện pháp quản lý thích hợp. Cơ quan kiểm dịch nhà nước kiểm soát vận chuyển heo trên đường giao thông. Heo ở vùng chưa an toàn và vùng đệm không được vào vùng an toàn. Thực hiện khống chế ổ dịch tái phát, kiểm tra, giám sát dịch bệnh chủ động lẫn thụ động bằng lấy mẫu giám sát huyết thanh, sự lưu hành của mầm bệnh, giám sát xác định mầm bệnh, dấu hiệu bệnh trên gia súc gia cầm ở các lò giết mổ... Còn tại các cơ sở, trại chăn nuôi tiến hành các công việc như chăn nuôi an toàn sinh học, định kỳ vệ sinh tiêu độc chuồng trại, sát trùng chuồng trước khi nhập đàn mới, sử dụng vaccine trong việc phòng các bệnh, chăn nuôi theo hình thức một chiều, tất cả cùng vào và tất cả cùng ra, giảm quy mô đàn mỗi khi có áp lực dịch bệnh, cải thiện chất lượng, điều điện môi trường chuồng trại, môi trường chăn nuôi.
Những kiến thức và giải pháp để quản lý chăn nuôi, quản lý dịch bệnh, xây dựng cơ sở, vùng an toàn dịch bệnh... đều đã có. Vấn đề cần thiết và quan trọng là việc thực hiện chúng một cách nghiêm túc, chặt chẽ. Thiết nghĩ, với thực tế hiện nay, ngành chăn nuôi thú y cũng phải có những thay đổi tận gốc trong vấn đề này.
Theo Vov
Hiệu quả từ mô hình nuôi trâu, bò vỗ béo
ĐẠM THỰC VẬT
